Nadzór nad transportem zwłok i szczątków ludzkich z zagranicy sprawuje powiatowy inspektor sanitarny. W Polsce podstawą prawną do sprowadzenia zwłok zmarłego do kraju jest art. 14 ustawy z 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych – takie prawo mają krewni zmarłej osoby aż do 4 stopnia pokrewieństwa. Transport zwłok z zagranicy jest z formalnego punktu widzenia dość trudnym procesem ze względu na dużą ilość dokumentów i pozwoleń koniecznych do załatwienia.
Zlecenie transportu zwłok firmie pogrzebowej
Procedury sprowadzenia zwłok z zagranicy są dosyć skomplikowane, dlatego najprostszym sposobem jest – za odpowiednią opłatą – zlecenie tej usługi zakładowi pogrzebowemu. Firmy takie, po otrzymaniu upoważnienia i stosownych pełnomocnictw od członka rodziny, zajmują się przygotowaniem wszystkich niezbędnych dokumentów. Oprócz upoważnienia, zleceniodawca powinien dostarczyć do domu pogrzebowego swój akt urodzenia lub małżeństwa na druku międzynarodowym.
Transport zwłok a wymogi techniczne i sanitarne
Należy pamiętać, że transport zwłok może odbywać się tylko i wyłącznie w pojazdach spełniających wymogi techniczne i sanitarne:
- musi być trwale oznakowany;
- kabina kierowcy odizolowana od części ze zwłokami;
- urna lub trumna muszą być zabezpieczone przed przemieszczaniem się podczas jazdy;
- podłoga w pojeździe musi być wykonana z materiałów, które łatwo wyczyścić detergentami;
- trumny metalowe, z chłonnym dnem, hermetycznie zamknięte, umieszczone w drewnianych skrzyniach;
Procedury transportu zwłok krok po kroku
Jeśli jednak zdecydujemy się sami przygotowywać dokumenty i pozwolenia na transport zwłok bądź urny do kraju, musimy poznać procedury.
- Należy wystąpić z wnioskiem do starosty lub prezydenta miasta – podajemy swoje dane, dane osoby zmarłej oraz środek transportu, jakim przewieziemy szczątki, składamy również przetłumaczony na język polski akt zgonu i zaświadczenie o braku choroby zakaźnej.
- Organ właściwy do miejsca transportu ma obowiązek wydać decyzję w ciągu trzech dni – jest ona bezpłatna, zwolniona z opłat skarbowych.
- Zaświadczenie i zgoda konsula otrzymuje się po przedłożeniu: zupełnego aktu zgonu, pozwolenia wydanego przez starostę/prezydenta, zaświadczenia lekarskiego wykluczające chorobę zakaźną jako przyczynę śmierci.
- Pozwolenie sądu lub policji na wywiezienie zwłok z kraju – jeśli osoba zmarła wskutek wypadku, zabójstwa, samobójstwa.
- Wydanie pozwolenia od konsula za granicą na wyjazd zwłok z kraju. Tutaj także następuje opieczętowanie trumny z ciałem lub urny z prochami. Zanim to nastąpi, konsul sprawdzi, czy posiadamy niezbędne dokumenty: z firmy pogrzebowej, że trumnę zamknięto zgodnie z przepisami; w przypadku urny – zaświadczenia o wykonanej kremacji.
- Po powrocie do kraju należy możliwie jak najszybciej zorganizować ceremonię pogrzebową i pochować zwłoki lub urnę z prochami. Nie ma możliwości okazania (otwarcia trumny) po jej zaplombowaniu.
Warto wiedzieć, że jeśli rodzina nie jest w stanie pokryć kosztu sprowadzenia ciała do Polski, zmarły zostanie pochowany na terenie kraju, w którym nastąpiła śmierć – na koszt gminy i zgodnie ze zwyczajami tam panującymi.