Mistrz ceremonii świeckiej, pogrzebowej to w Polsce zawód nowy i jeszcze dość mało znany. Przywykliśmy do tego, że pogrzebem ktoś kieruje, ale zwykle rolę tę pełni kapłan, a przebieg obrządku jest z góry ustalony i wynika z zasad panujących w danym wyznaniu. Niekiedy jednak zmarły, bądź jego rodzina, nie pragną obecności osoby duchownej podczas pogrzebu. Wtedy właśnie prowadzeniem takiej uroczystości zajmuje się mistrz ceremonii. Wybór świeckiego pogrzebu (nazywanego także pogrzebem humanistycznym) może wynikać z poglądów zmarłego, albo z decyzji rodziny, która uważa taką formę pożegnania za bardziej osobistą. Świeckie pogrzeby mieli m.in. Wisława Szymborska i Zbigniew Religa.
Początek pracy mistrza ceremonii świeckiej
Przygotowanie pogrzebu przez mistrza ceremonii zaczyna się od rozmowy – wywiadu z rodziną, i zebrania informacji. Stają się one podstawą mowy pożegnalnej, prezentującej sylwetkę zmarłego i stanowiącej jeden z głównych punktów uroczystości. Oprócz wywiadu, rodzina otrzymuje specjalny formularz do wypełnienia, znajdują się tam wszelkie podstawowe informacje o zmarłym, gdzie się urodził, ile miał lat, czy miał dzieci itp. W trakcie ustalania szczegółów uroczystości świeckiej zostają także podejmowane decyzje o tym, jaka ma być oprawa muzyczna – można wybrać np. ulubione utwory zmarłego, albo melodie, które najlepiej go opisują, a na życzenie, mistrz może zagrać odpowiednie utwory, najczęściej na keyboardzie. Możliwe jest opracowanie indywidualnego wystroju miejsca, w którym odbędzie się ceremonia (najczęściej domu pogrzebowego) czy zatrudnienie fotografa. W przypadku pogrzebu humanistycznego rodzina ma duży wpływ na jego ostateczną formę.
Przebieg uroczystości świeckiej
Typowy przebieg świeckiej ceremonii pogrzebowej składa się z szeregu elementów. Po zgromadzeniu się żałobników mistrz wita wszystkich przybyłych. Później następuje oddanie zmarłemu tradycyjnego hołdu, czyli chwila ciszy, po czym zostaje wygłoszona główna mowa, przybliżająca jego sylwetkę. Niejednokrotnie, mowa podzielona jest na części, a każda z nich przerwana jest ustalonym przez rodzinę utworem muzycznym. Następnie wszyscy udają się na cmentarz, gdzie trumna lub urna zostaje złożona do grobu. Ceremonię kończą podziękowania dla przybyłych i kondolencje dla rodziny. W trakcie ceremonii mistrz występuje ubrany w strój podkreślający powagę chwili: najczęściej w specjalną togę, rzadziej natomiast w garnitur lub płaszcz.
Msza święta a mistrz ceremonii
Nie ma powodów dla których mistrz ceremonii nie mógłby pojawić się także na pogrzebie wyznaniowym. Wprawdzie wtedy jego rola zwykle ogranicza się do wygłoszenia wspomnienia o zmarłym, ale wiele rodzin uważa za cenną możliwość opowiedzenia o ukochanej osobie, która odeszła, jej zaletach, pasjach i osiągnięciach. Należy jednak pamiętać, iż mistrzowie ceremonii nie są kapłanami. Muszą jednak wykazywać szereg cech, niezbędnych do pełnienia roli „świeckiego księdza”, takich, jak wysoka kultura osobista, empatia oraz odpowiedzialność. Ważne są również: duża sprawność wypowiadania się zarówno w mowie, jak i na piśmie, efektywna współpraca z zakładami pogrzebowymi, czy… dobra dykcja i punktualność. Mistrzem może być zarówno mężczyzna, jak i kobieta.